Đi làm có cần hết mình không?

kỹ năng sống; phát triển bản thân


Dạo gần đây có một cuộc tranh luận trên facebook với câu hỏi rằng: “Đi làm có cần hết mình không?”


“Có” là câu trả lời của mình, dù bạn có đang ở vị trí nào hay có bao nhiêu kinh nghiệm. Vì việc làm hết mình, không phải là hết mình vì công ty, không phải là hết mình vì sếp, mà là hết mình vì sự phát triển của bản thân bạn.

Hãy để mình kể cho bạn nghe về công việc chuyên môn đầu tiên của mình. Mình tốt nghiệp Đại học và Thạc sĩ chuyên ngành Tài chính, và phải đến năm 25 tuổi thì mình mới có công việc đúng chuyên ngành đầu tiên tại một công ty sản xuất bánh kẹo của Mỹ. Đây là một vị trí mới và do đó mô tả công việc là không rõ ràng, không thuộc một đội ngũ nào cụ thể với một vai trò nhất định. Đọc mô tả công việc, sẽ có không ít người từ chối vì cho rằng nếu công việc không rõ ràng thì định hướng tương lai cũng mơ hồ. Điều đó là dễ hiểu. Thế nhưng, mình vẫn quyết định chọn nó dù định hướng không rõ ràng, vì ở thời điểm đó, mình đang tìm kiếm một cơ hội được “thử” làm công việc có liên quan đến thứ mình đã học.

Thời gian đầu tiên, mình chỉ có trách nhiệm quản lý một dòng chi phí nhỏ trong bảng báo cáo tài chính của công ty. Và mỗi khi có công việc nào không thuộc trách nhiệm của các đồng nghiệp khác thì mình sẽ là người làm. Những công việc này có thể liên quan đến mọi bộ phận, dù là những công việc rất nhỏ như tổng hợp thông tin từ các bộ phận – đòi hỏi mình phải nói chuyện và hiểu công việc của nhiều người ở các vị trí khác nhau, để rồi từ đó, mình nắm được quy trình làm việc của toàn công ty. Mình cố gắng hết sức để thể hiện sự chỉn chu trong mọi việc, dù là nhỏ nhất, thể hiện được khả năng làm slides thuyết trình đẹp, chuyên nghiệp – một điều không thường thấy ở một người làm tài chính, và điều đó đã trở thành điểm mạnh khiến mình nổi bật trong phòng ban.

Kết quả đó là nhờ vị trí công việc với trách nhiệm không rõ ràng lần đó mà mình được tham gia vào mọi thể loại công việc, và nhờ đó, mình hiểu được rất nhiều thứ khác nhau mà không bị giới hạn trong khung mô trả công việc của một vị trí cụ thể. Nhờ vào kiến thức có được từ vị trí này mà 2 năm sau, khi mình ứng tuyển vào các công ty, khả năng hiểu biết rộng không chỉ về cách vận hành của công ty mà còn về cách thức quản lý dòng tiền đã tạo đòn bẩy để giúp mình vươn lên những chức vụ cao hơn sau này. Những kiến thức này, giờ đây đã trở thành vốn liếng và giúp mình có được thế mạnh riêng.

Điều mình muốn nói từ câu chuyện cá nhân trên đó là, chúng ta hãy thay đổi góc nhìn khi bàn đến việc “Đi làm thì có cần hết mình không?”. Ta chọn góc nhìn tập trung vào công ty, vào sếp và quyết định sẽ không làm hết mình vì nếu làm hết mình thì chỉ có ta bị thiệt; hay ta sẽ chọn góc nhìn hướng vào bản thân mình mà cố gắng hết sức, vì sự phát triển của chính bản thân ta chứ không phải của ai khác mà cố gắng với công việc trước mắt. Ta chọn góc nhìn ngắn hạn chỉ trong vòng vài tháng, một năm để rồi cảm thấy dù ta cố gắng cũng không thấy lợi ích gì; hay ta sẽ chọn góc nhìn dài hạn từ năm đến mười năm để rồi nhận ra ta làm vì ta thấy ta còn phát triển, để sau này dù có đi làm ở bất kỳ công ty nào khác, chúng ta vẫn có thể tồn tại vì khả năng cạnh tranh của ta đã phát triển đủ mạnh.

Dĩ nhiên, trong môi trường công sở sẽ tồn tại những chuyện không chỉ nhờ vào sự cố gắng của ta mà mọi chuyện sẽ thành công – drama công sở, chính trị, đội nhóm thiếu hợp tác… Thế nhưng một lần nữa, ta hãy tập trung vào sự phát triển của bản thân, dù kết quả của việc làm không tốt, nhưng nếu ta tự vấn (hay còn gọi là khả năng self-reflection) và hiểu được mình đã làm mọi thứ trong khả năng thì như vậy đã tốt rồi. Và nếu những chuyện kia có làm ảnh hưởng đến ta, thì có thể đây không còn là nơi làm việc phù hợp cho con người ta ở thời điểm này nữa vì phiên bản hiện tại của ta đã khác rồi.

Chuyện tương lai là bất định, khó có thể dự đoán, do đó, đôi khi chúng ta sẽ không thấy được những “lợi ích có thể xảy ra”, như câu chuyện của bản thân mình ở trên – vị trí nhiều người chê sau cùng đã trở thành thứ cho mình nhiều cơ hội khác sau này.


Vậy nên, điều chúng ta có thể làm đó là tập trung vào những việc trong khả năng kiểm soát của ta ở thời điểm hiện tại, tập trung vào sự phát triển của bản thân và đó là ý nghĩa của chữ “làm hết sức” mà mình luôn ủng hộ. Như lời của Kazuo Inamori trong cuốn sách mà mình rất thích “A compass to fulfillment” đó là – cố gắng hết mình mỗi giây, ta sẽ có một giờ hết mình; cố gắng hết mình mỗi giờ, ta sẽ có một ngày hết mình; để rồi một tháng, một năm sống hết mình sẽ tới ngay thôi.


Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *