us2grow

Bạn đã từng tự hỏi “Ước gì đã không làm vậy?”, “Sẽ ra sao nếu…?”, “Chắc là sẽ tuyệt lắm, hạnh phúc lắm nếu mình làm vậy chứ không phải…? – những câu hỏi thể hiện cảm giác hối tiếc và ước gì mình đã làm khác đi. Chắc chắn ai cũng có cho mình những câu hỏi như thế, chắc phải đến hàng trăm, hàng nghìn điều hối tiếc và ước chi thời gian có thể quay trở lại. Nếu tưởng tượng với mỗi lựa chọn khác đi đó là một cuộc sống khác, tồn tại trong một chiều không gian, một vũ trụ khác thì chắc hẳn mỗi người chúng ta sẽ có hàng nghìn cuộc đời và nếu mỗi cuộc đời đó có thể được kể lại bằng một quyển sách thì chúng ta sẽ có cả thư viện của riêng mình – và đó chính là nội dung được thể hiện trong cuốn sách “Thư viện lúc nửa đêm” của Matt Haig. 

[Review có tiết lộ nội dung, ai đang đọc hoặc có ý định đọc thì có thể cân nhắc đọc tiếp]

Gần đây có nhiều tác phẩm có nội dung liên quan đến tái sinh và chủ nghĩa hiện sinh như series phim Death’s Game của Hàn Quốc, và cuốn sách này cũng tương tự như vậy với việc nhân vật chính cảm thấy bất mãn với hoàn cảnh hiện tại mà quyết định từ bỏ, để rồi được tái sinh ở nhiều vai trò/ số phận khác nhau để rồi hiểu ra ý nghĩa cuộc sống.

Nora – nhân vật chính, sau khi từ bỏ cuộc sống hiện tại, tưởng thế là hết, nhưng không, thức dậy và thấy mình nằm trong một cái thư viện với hàng dài những kệ sách lớn, cao đến trần nhà. Ở đó, cô gặp người hướng dẫn của mình và hiểu rằng, mỗi cuốn sách ở đây là một cuộc sống khác của cô, là kết quả có được cho mỗi quyết định khác đi của cô trong quá khứ. Đó có thể là cuộc sống của cô nếu cô lựa chọn đi đến cùng với sự nghiệp bơi lội, đó có thể là cuộc sống cô có được nếu cô đồng ý đi cafe với anh bạn kia, đó là cuộc sống nếu cô gần gũi hơn với anh trai mình, hay đó sẽ là cuộc sống nơi cô đã không chia tay người bạn trai cũ. Ở thư việc này, cô có thể lựa chọn để sống thử cuộc sống với mỗi lựa chọn khác đi đó. Nora có thể sống mãi ở bất cứ cuộc đời nào mà cô thấy hài lòng, nhưng bất cứ khi nào cô cảm thấy thất vọng với cuộc sống đó, cô sẽ bị buộc quay trở lại thư viện này.

Nora chắc bẩm mình sẽ sớm có được cuộc sống hoàn hảo thôi. Và rồi cuốn sách đưa người đọc đi cùng hành trình của Nora đi qua mỗi cuộc sống khác nhau đó.

Ở nơi cô không bỏ cuộc với sự nghiệp bơi lội mà đi tới cùng, cô đã đạt đến đỉnh cao khi dành được huy chương Olympics, trở thành một diễn giả truyền cảm hứng được hàng ngàn người tung hô, nhưng đó cũng là nơi cha mẹ cô không còn bên nhau, là nơi cô đã không ở bên mẹ của mình khi bà mất, là nơi cô thấy con người cô trống rỗng dù có nhiều tiền đến đâu.

Ở nơi cô không chia tay người yêu cũ, cả hai đã có một đám cưới như cô muốn. Cả hai đã chung tay mở một quán bar như lời hứa của hai người ở cuộc sống cũ, thế nhưng đó là nơi mà anh ta trở thành con sâu rượu và cũng không còn dành tình cảm cho cô nữa…

Sau khi thử sống hàng chục cuộc đời khác nhau, cuối cùng, cô cũng tìm thấy được cuộc đời mà với cô là một cuộc sống hoàn hảo – với một người chồng hết mực yêu thương, ân cần – là người bạn mà cô đã bỏ lỡ buổi cafe trong cuộc sống cũ, với một đứa con gái tuyệt vời, và với một chú chó. Hình ảnh đó quá đỗi hoàn hảo. Thế nhưng càng cảm thấy hạnh phúc bấy nhiêu, cô lại thấy đây không phải cuộc sống của mình, không phải là cuộc sống do chính tay cô xây dựng nên, nó thuộc về cô đấy, nhưng là của một phiên bản khác của cô, của cô nhưng ở vũ trụ này. Dù sống ở đây, nhưng ký ức của cuộc sống cũ của cô vẫn ở đây. Ở cuộc sống cũ, cô đã từng giúp đỡ một cậu bé hàng xóm khỏi việc phạm pháp và giúp cậu bé quay đầu mà đi trên con đường đúng đắn, thế nhưng, ở cuộc sống “hoàn hảo” này cô đã không làm được điều đó – và bạn có nhớ điều kiện của Thư viện mà mình có nói ở trên? Nếu có giây phút nào cảm giác thất vọng xuất hiện, cô sẽ bị buộc kéo khỏi cuộc sống đó mà quay lại Thư viện. Chính những việc như thế đã dần khiến cảm giác thất vọng xuất hiện, và dù cô có cố gắng níu kéo cuộc sống này đến đâu khi cô bắt đầu cảm thấy gắn bó với người chồng, người con của mình ở cuộc sống này, cô biết rằng mình sẽ phải quay về Thư viện.

Vậy là sao? Nora tưởng chừng mình đã tìm thấy cuộc sống hoàn hảo, nhưng cô vẫn không thể sống ở đó. Được sống hàng trăm cuộc sống khác nhau, nhưng cảm giác còn sót lại chỉ là “mình không biết bản thân là ai” vì không có cuộc sống nào là cuộc sống được tạo nên từ chính bàn tay cô. Cuộc sống của cô đó, nhưng là của bản thân cô ở một chiều không gian khác. Và Nora nhận ra, cuộc sống cũ của mình có thể có những điều không hoàn hảo, có những bất mãn, ở đó có thể cô chưa tìm thấy bạn đời, chưa có đứa con tuyệt vời nhưng Nora phiên bản kia, nhưng ở đó cô vẫn đang cố gắng để có những điều đó – và đó là một cuộc sống có mục tiêu.

Đèn trong thư viện chớp tắt. Mặt đất rung chuyển. Những chồng sách rơi ra khỏi kệ. Lửa bùng lên và khói khắp nơi. Thư viện sụp đổ. Sách cháy dần. Theo lời người hướng dẫn trong thư viện, trong lúc tìm đường tháo chạy, Nora tìm thấy cuốn sách vẫn đứng vững trên kệ sách, cuốn sách này không như những cuốn sách khác, nó trống trơn và đó là cuốn sách mà Nora sẽ dùng để quay về cuộc sống cũ và tự viết tiếp cuộc đời mình. Và để làm điều đó, cô phải viết đúng một câu – …. (câu gì thì các bạn có thể đọc thử, kể ra luôn thì mất vui :D)

---

Mình sẽ kết lại bài review bằng một đoạn cuối trong cuốn sách: “It is quite a revelation to discover that the places you wanted to escape to is the exact same place you escaped from. That the prison wasn’t the place, but the perspective.” (Tạm dịch: Sự tỉnh ngộ là khi khám phá ra nơi mà bạn muốn đến lại chính là nơi bạn muốn trốn thoát khỏi. Ngục tù không nằm ở chỗ bạn đang ở mà nằm ở góc nhìn.”)